Kardeş Kıskançlığını Önlemenin Yolları

Kardeşler arasında sevgi kadar kıskançlık da doğal bir duygu. Ama bazen öyle anlar oluyor ki biri diğerine küsebiliyor, hatta küçük kavgalar çıkabiliyor. İşte tam da bu yüzden, kıskançlığı tamamen ortadan kaldırmak değil, sağlıklı bir şekilde yönetmek önemli. Çünkü kıskançlık, aslında çocukların sevgiye ve onaylanmaya duyduğu ihtiyacın bir göstergesi.

Ben de kendi çocuklarım arasında kıskançlığı en aza indirmek için birçok yöntem deniyorum.

İşte işe yarayan bazı yöntemler:

1. Bireysel İlgi Göstermek ve Eşit Davranmak

Çocuklar her zaman eşitlik bekliyor ama her zaman aynı ilgiyi ve sevgiyi eşit şekilde vermek mümkün olmuyor. Bu yüzden ben şu yöntemi uyguluyorum:

• Özel Zamanlar: Her çocuğumla birebir vakit geçiriyorum. Mesela büyük çocuğumla kitap okurken, küçüğüyle oyun oynuyorum. Böylece “Annemi paylaşmak zorundayım” hissini azaltıyorum.
• Herkesin Kendine Özel Alanı Olmalı: Büyük çocuğumun oyuncaklarına küçük olanın izinsiz dokunmaması gerektiğini öğretiyorum. Aynı şekilde küçük de büyüğün bazı özel eşyalarına karışmıyor.
• Fiziksel Teması Eşitlemek: Çocuklar bazen “Sen kardeşimi benden daha çok seviyorsun” diye düşünebilir. Ben de bunu önlemek için sarılmalarımı, öpücüklerimi ve kucaklaşmalarımı dengelemeye dikkat ediyorum.

2. Yeni Bir Kardeşe Hazırlık Süreci

Kardeş kıskançlığı çoğu zaman yeni bir bebek doğduğunda başlıyor. Büyük çocuğumun kendini ihmal edilmiş hissetmemesi için şunları yaptım:

• Hamileyken ona da sürecin bir parçası olduğunu hissettirdim. Bebeğin gelişimini birlikte takip ettik, karnıma dokunmasına izin verdim.
• Bebek doğduktan sonra onu ihmal etmedim. Özellikle ziyaretçiler geldiğinde önce büyük çocuğuma ilgi gösterdim ki kıyas yapmasın.
• Küçük bebeğe bakarken büyüğünden yardım aldım. “Hadi kardeşinin bezini getirir misin?” veya “Bebek uyurken birlikte oyun oynayabiliriz” diyerek onu da sürece dahil ettim.

3. Kendi Değerlerini Hissettirmek

Bazen büyük çocuklar kardeşlerini kıskandıklarında onların da önemli olduklarını hatırlatmak gerekiyor.

• “Sen artık abla/abi oldun” diye bir baskı yapmıyorum. Çünkü bu, kıskançlığı daha da artırabiliyor. Bunun yerine “Senin de küçükken ilgiye ihtiyacın vardı, şimdi kardeşinin de var” diyerek ona empati kazandırıyorum.
• Büyük çocuğumun küçükten daha farklı ve kendine özgü yetenekleri olduğunu vurguluyorum. “Senin gibi harika resim çizen biri daha yok!” veya “Sen harika hikayeler anlatıyorsun!” gibi şeyler söylüyorum.

4. Rekabeti Teşvik Etmemek

Kardeşler arasında rekabeti körüklemek kıskançlığı artırabiliyor. Ben de bunu engellemek için:

• Kim daha iyi sorusunu sormuyorum: “Kim daha hızlı yemek yiyecek?” veya “Kim daha çok oyuncak toplayacak?” gibi yarışmalar yapmıyorum.
• Karşılaştırma yapmıyorum: “Bak kardeşin hiç ağlamıyor, sen neden huysuzsun?” gibi cümlelerden kaçınıyorum.
• Her çocuğun güçlü yanlarını vurguluyorum: Küçüğe “Sen çok neşelisin” derken, büyüğe “Sen çok düşüncelisin” diyorum. Böylece birbirlerini farklı yönleriyle sevmelerini sağlıyorum.

5. Kavgalara Müdahale Etmek Ama Taraf Tutmamak

Çocuklar bazen kavga edebilir ve kıskançlık burada zirveye ulaşabilir. Böyle anlarda:

• Tarafsız kalmaya çalışıyorum. Kimin haklı kimin haksız olduğuna değil, sorunu nasıl çözeceklerine odaklanıyorum.
• Onlara duygularını ifade etmeyi öğretiyorum. “Senin oyuncağını aldı diye üzüldün mü? Ona bunu söyleyebilirsin” diyorum.
• Adil ama eşit olmayan çözümler buluyorum. Küçük çocuğum bazı şeyleri tam anlayamadığı için büyüğe bazen daha fazla açıklama yapıyorum. Ama bu, büyüğün ihmal edildiğini hissetmemesi için çok dikkatli yapılmalı.

6. Kardeş Sevgisini Pekiştirmek

Son olarak, aralarındaki sevginin güçlenmesi kıskançlığı da azaltıyor. Bunun için:

• Birlikte vakit geçirmelerini sağlıyorum. Mesela ailece film gecesi yapıyoruz, beraber kek yapıyoruz.
• Birbirlerine hediyeler hazırlamalarını teşvik ediyorum. Doğum günlerinde “Kardeşine ne hediye almak istersin?” diye soruyorum. Küçük şeyler bile olsa birbirlerini düşünmelerini sağlıyor.
• Sevgi dolu sözler kullanıyorum. “Senin en yakın arkadaşın aslında kardeşin” diyerek aralarındaki bağı güçlendiriyorum.

Sonuç

Kardeş kıskançlığı tamamen ortadan kalkmaz ama sevgi ve anlayışla yönetilebilir. Önemli olan her çocuğun kendini özel ve değerli hissetmesi. Bir anne olarak en büyük görevim, aralarında kıskançlıktan çok sevgi ve dayanışma olmasını sağlamak. Çünkü kardeşlik hayat boyu süren bir bağ ve bu bağı güçlendirmek bizim elimizde.